Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

I stop at this

  • 1 resisto

    rĕ-sisto, stĭti, 3, v. n.
    I.
    To stand back, remain standing anywhere (cf. resideo); to stand still, halt, stop, stay; to stay behind, remain, continue (class.; less freq. than consistere).
    A.
    Lit.: dabo mega kakon, nisi resistis... Mane... Mane atque asta, Plaut. Cas. 3, 6, 10; cf. id. Truc. 4, 2, 38; 41:

    Resiste!

    Stop! Halt! Ter. And. 2, 2, 7; id. Phorm. 5, 6, 10; Poët. ap. Sen. Ep. 89, 6:

    quaeso ubinam illic restitit miles modo?

    Plaut. Poen. 2, 22; cf.:

    ubi restiteras?

    id. Ps. 4, 1, 9:

    heus! heus! tibi dico, Chaerea, inquit, restiti,

    Ter. Eun. 2, 3, 46; 2, 3, 12:

    ubi ille saepius appellatus aspexit ac restitit,

    Caes. B. C. 2, 35; cf.:

    ad haec revocantis verba resistit,

    Ov. M. 1, 503:

    ad omnes municipiorum villarumque amoenitates,

    Tac. H. 2, 87:

    restitere Romani, tamquam caelesti voce jussi,

    Liv. 1, 12, 7:

    neque certum inveniri poterat, obtinendine Brundisii causā ibi remansisset... an inopiā navium ibi restitisset,

    Caes. B. C. 1, 25:

    postero die cum duabus legionibus in occulto restitit,

    id. B. G. 7, 35:

    Jubam revocatum finitimo bello restitisse in regno,

    id. B. C. 2, 38: Vettius negabat, se umquam cum Curione restitisse, that he had stopped (to talk), Cic. Att. 2, 24, 2 (al. constitisse):

    nihil est ubi lapsi resistamus,

    id. Mur. 39, 84:

    hostes dat in fugam, sic ut omnino pugnandi causă restiterit nemo,

    Caes. B. G. 5, 51 fin.:

    qui restitissent (sc. in urbe),

    Cic. Cat. 3, 2, 3; Liv. 37, 21:

    nec ante restitit, quam, etc.,

    id. 2, 59:

    cernes saepe resistere equos,

    Ov. Tr. 4, 2, 54.—
    b.
    Transf., of things:

    sidus nusquam resistens,

    Sen. Q. N. 1, praef. med.:

    rota,

    id. Med. 744:

    proluvies ventris,

    Col. 6, 7, 4.—
    B.
    Trop.:

    nec resistet (vita) extra fores limenque carceris,

    Cic. Tusc. 5, 28, 80:

    quod optabile, id expetendum: quod expetendum, laudabile: deinde reliqui gradus. Sed ego in hoc resisto,

    I stop at this, pause here, id. Fin. 4, 18, 50; cf. Quint. 9, 3, 55; cf.:

    ad thalami clausas, Musa, resiste fores,

    Ov. A. A. 2, 704:

    incipit effari mediāque in voce resistit,

    Verg. A. 4, 76:

    cursus ad singula vestigia resistit,

    Quint. 10, 7, 14:

    resistens ac salebrosa oratio,

    id. 11, 2, 46 Spald.:

    verba resistunt,

    Ov. H. 13, 121:

    in secundo loco,

    Plin. Pan. 10, 4.—
    II.
    To withstand, oppose, resist; to make opposition or resistance (so most freq.; cf.: repugno, adversor).
    A.
    Esp. in milit. lang., constr. usu. with dat. or absol.
    (α).
    With dat.:

    cum legiones hostibus resisterent,

    Caes. B. G. 2, 22:

    paulisper nostris,

    id. ib. 4, 14:

    venientibus, signa inferentibus,

    id. B. C. 1, 55; 1, 82 fin.:

    eruptionibus,

    id. B. G. 7, 24 fin.:

    repentinae Gallorum conjurationi,

    id. ib. 5, 27.— Pass. impers.:

    alicui in acie,

    Nep. Hann. 5, 4:

    neque ulla multitudine in unum locum coactā, resisti posse Romanis,

    Hirt. B. G. 8, 2. —
    (β).
    Absol.:

    resistere neque deprecari,

    Caes. B. G. 4, 7; 2, 23; 4, 12;

    5, 7 et saep.: acerrime,

    id. ib. 7, 62:

    audacius,

    id. ib. 2, 26:

    fortiter,

    id. ib. 3, 21:

    fortissime,

    id. ib. 4, 12:

    aegre,

    id. B. C. 3, 63:

    caeco Marte resistunt,

    Verg. A. 2, 335:

    nihil de resistendo cogitabat,

    Caes. B. C. 2. 34: ibi resistere ac propulsare, Sall. J. 51, 1:

    nedum resistendi occasionem fuerit habiturus,

    Curt. 7, 4, 4.— Impers. pass.:

    ab nostris eādem ratione quā pridie resistitur,

    Caes. B. G. 5, 40; so,

    resisti,

    id. ib. 1, 37; id. B. C. 3, 63.—
    B.
    In gen.:

    omnia consilia consulatūs mei, quibus illi tribuno plebis pro re publicā restitissem,

    Cic. de Or. 2, 11, 48:

    alicui rei publicae causā,

    id. Fam. 5, 2, 6:

    injuriis,

    id. ib. 1, 5, b, 2:

    fortiter dolori ac fortunae,

    id. ib. 5, 17, 3; cf.:

    vix dolori,

    id. ib. 4, 6, 1:

    defensioni,

    i. e. to reply to, id. Verr. 2, 5, 1, § 1:

    factioni inimicorum,

    Sall. C. 34, 2:

    sceleri,

    Ov. M. 10, 322:

    resistere et repugnare contra veritatem non audet,

    Cic. Rosc. Com. 17, 51.— Impers. pass.:

    omnibus his (sententiis) resistitur,

    Caes. B. C. 1, 4; Cic. Lael. 12, 41; Quint. 4, 2, 14; 6, 4, 10:

    cui nec virtute resisti potest,

    Ov. M. 9, 200 al. — Absol.: restitit et pervicit Cato, Cic. Att. 2, 1, 8; Caes. B. C. 3, 21:

    resistentibus collegis,

    Sall. J. 37, 2:

    patricii contra vi resistunt,

    Liv. 3, 13 Drak. N. cr.:

    ne qua sibi statua poneretur, restitit,

    Nep. Att. 3, 2.— Impers. pass.:

    cum a Cottā primisque ordinibus acriter resisteretur,

    Caes. B. G. 5, 30:

    vix deorum opibus, quin obruatur Romana res, resisti posse,

    Liv. 4, 43. —
    b.
    Transf., of things:

    (plaustra) adversus tempestatem nocentem non resistunt,

    Varr. R. R. 1, 13, 2; cf.:

    (fundamenta) valenter resistent contra ea, quae, etc.,

    Col. 1, 5, 9:

    (Symplegades) Quae nunc immotae perstant ventisque resistunt,

    Ov. M. 15, 339; cf.:

    indejecta domus tanto malo,

    id. ib. 1, 288:

    radices frigori,

    Plin. 19, 5, 23, § 68:

    silex vehementer igni,

    id. 36, 22, 49, § 169:

    haec gemmarum genera scalpturae,

    id. 37, 7, 30, § 104. — Hence, of medicines, to resist, act against a disease:

    amiantus veneficiis resistit omnibus,

    Plin. 36, 19, 31, § 139; 23, 8, 80, § 152; 30, 11, 28, § 93 al.:

    vis tribunicia libidini restitit consulari,

    Cic. Agr. 2, 6.— Absol.:

    ut ripae fluminis cedunt aut prominentia montium resistunt,

    projecting mountains advance into it, Tac. A. 2, 16:

    ni vis humana resistat,

    Lucr. 5, 207:

    mollis ac minime resistens ad calamitates perferendas mens eorum est,

    Caes. B. G. 3, 19 fin.
    III.
    To rise again (very rare, and only trop.; syn. resurgo): post ex fluvio fortuna resistet, Enn. ap. Cic. Div. 1, 20, 40 (Ann. v. 47 Vahl.):

    nihil est jam, unde nos reficiamus, aut ubi lapsi resistamus,

    we can raise ourselves up, rise again, Cic. Mur. 39, 84.

    Lewis & Short latin dictionary > resisto

  • 2 sisto

    sisto, stĭti (Charis. p. 220, and Diom. p. 369, give steti for both sisto and sto, confining stiti to the compounds of both. But steti, as perfect of sisto, is late jurid. Lat., and perh. dub.;

    for steterant,

    Verg. A. 3, 110;

    steterint,

    id. ib. 3, 403; Liv. 8, 32, 12, belong to stare; cf. also Gell. 2, 14, 1 sqq.; and v. Neue, Formenl. 2, 461 sq.), stătum [root stă, strengthened by reduplication; cf. histêmi], used in two general senses, I. To cause to stand, place, = colloco, pono; II. To stand, be placed, = sto.
    I.
    Sistere, in gen., = collocare (in class. prose only in the partic. uses, v. A. 4. C. and D., infra).
    A.
    Causative, with acc.
    1.
    To place = facere ut stet; constr. with in and abl., with abl. alone, and with ad, super, etc., and acc.:

    O qui me gelidis in vallibus Haemi Sistat,

    Verg. G. 2, 489:

    tertia lux classem Cretaeis sistet in oris,

    id. A. 3, 117 (classis stat;

    v. sto): inque tuo celerem litore siste gradum,

    Ov. H. 13, 102 (cf. infra, III. 2. A.):

    jaculum clamanti (al. clamantis) sistit in ore,

    plants the dart in his face, Verg. A. 10, 323:

    disponit quas in fronte manus, medio quas robore sistat,

    Stat. Th. 7, 393:

    (equum ligneum) sacratā sistimus arā,

    Verg. A. 2, 245:

    aeternis potius me pruinis siste,

    Stat. Th. 4, 395: ut stata (est) lux pelago, as soon as light was set ( shone) on the sea, id. ib. 5, 476:

    victima Sistitur ante aras,

    Ov. M. 15, 132:

    quam (suem) Aeneas ubi... sistit ad aram,

    Verg. A. 8, 85:

    post haec Sistitur crater,

    Ov. M. 8, 669: vestigia in altero (monte) sisti (non posse), that no footprints can be placed ( made) on the other mountain, Plin. 2, 96, 98, § 211:

    cohortes expeditas super caput hostium sistit,

    Tac. H. 3, 77; cf. id. A. 12, 13; Stat. Th. 4, 445; Sil. 4, 612. —
    2.
    To place, as the result of guidance or conveyance; hence, to convey, to send, lead, take, conduct to, = facere ut veniat; constr. with in and abl., with abl. alone, and with advv. of place: officio meo ripā sistetur in illā Haec, will be carried by me to, etc., Ov. M. 9, 109:

    terrā sistēre petitā,

    id. ib. 3, 635:

    (vos) facili jam tramite sistam,

    Verg. A. 6, 676:

    ut eum in Syriā aut Aegypto sisterent orabat,

    to convey him to, Tac. H. 2, 9.—So with hic (= in with abl.) or huc (= in with acc.):

    hic siste patrem,

    Sen. Phoen. 121:

    Annam huc siste sororem,

    Verg. A. 4, 634.—
    3.
    To place an army in order of battle, draw up, = instruere:

    aciem in litore sistit,

    Verg. A. 10, 309; cf.:

    sistere tertiam decimam legionem in ipso aggere jubet,

    Tac. H. 3, 21.—
    4.
    Se sistere = to betake one's self, to present one's self, to come (so twice in Cicero's letters):

    des operam, id quod mihi affirmasti, ut te ante Kal. Jan., ubicumque erimus, sistas,

    Cic. Att. 3, 25:

    te vegetum nobis in Graeciā sistas,

    id. ib. 10, 16, 6 (cf. infra, E.):

    hic dea se primum rapido pulcherrima nisu Sistit,

    Verg. A. 11, 853.—
    5.
    With two acc. (cf.: praesto, reddo) = to cause to be in a certain condition, to place, etc.; often with dat. of interest (ante- and post-class., and poet.; cf.

    supra, 4.): ego vos salvos sistam,

    I will place you in safety, see you to a safe place, Plaut. Rud. 4, 4, 5:

    omnia salva sistentur tibi,

    all will be returned to you in good order, id. ib. 5, 3, 3; so,

    suam rem sibi salvam sistam,

    id. Poen. 5, 2, 123; cf.:

    rectius tacitas tibi res sistam, quam quod dictum est mutae mulieri,

    will keep your secrets, id. ib. 4, 2, 54:

    neque (dotem) incolumem sistere illi, et detraxe autument,

    that you deliver it entire to her, id. Trin. 3, 3, 15:

    cum te reducem aetas prospera sistet,

    Cat. 64, 238: tu modo servitio vacuum me siste (= praesta) superbo, set me free from, Prop. 4, 16 (3, 17), 42:

    tutum patrio te limine sistam,

    will see you safe home, Verg. A. 2, 620:

    praedā onustos triumphantesque mecum domos reduces sistatis,

    Liv. 29, 27, 3 Weissenb. ad loc.:

    Pelasgis siste levem campum,

    Stat. Th. 8, 328:

    modo se isdem in terris victorem sisterent,

    Tac. A. 2, 14:

    operā tuā sistas hunc nobis sanum atque validum,

    give him back to us, safe and sound, Gell. 18, 10, 7: ita mihi salvam ac sospitem rempublicam sistere in suā sede liceat, Aug. ap. Suet. Aug. 28.—
    b.
    Neutr, with double nom., = exsistere, to be, to become: judex extremae sistet vitaeque necisque, he will become a judge, etc., Manil. 4, 548 (dub.):

    tempora quod sistant propriis parentia signis,

    id. 3, 529 (dub.; al. sic stant; cf. infra, II.).—
    B.
    As neuter verb, to stand, rest, be placed, lie ( poet.);

    constr. like sto: ne quis mihi obstiterit obviam, nam qui obstiterit, ore sistet,

    will lie on his face, Plaut. Capt. 4, 2, 13 Brix ad loc.: (nemo sit) tantā gloriā... quin cadat, quin capite sistat, will be placed or stand on his head, id. Curc. 2, 3, 8:

    ibi crebro, credo, capite sistebant cadi,

    id. Mil. 3, 2, 36 Lorenz (Brix, hoc illi crebro capite):

    ipsum si quicquam posse in se sistere credis,

    to rest upon itself, Lucr. 1, 1057:

    neque posse in terrā sistere terram,

    nor can the earth rest upon itself, id. 2, 603:

    at conlectus aquae... qui lapides inter sistit per strata viarum,

    id. 4, 415:

    incerti quo fata ferant, ubi sistere detur,

    to rest, to stay, Verg. A. 3, 7; cf.:

    quaesitisque diu terris, ubi sistere detur,

    Ov. M. 1, 307. —
    C.
    As jurid. term.
    1.
    In both a causative and neuter sense = to produce in court, or to appear in court after being bound over by the judge or by promise to the adversary (vadimonium); constr. either absol. or with the dat. of the adversary to whom the promise is made (alicui sisti), to appear upon somebody's demand; also, in judicio sisti. The present active is either used reflexively (se sistere = to appear), or with a transitive object (sistere aliquem = to produce in court one in whose behalf the promise has been made). The present passive, sisti, sistendus, sistitur, = to appear or to be produced. The perfect act., stiti, stitisse, rarely the perfect passive, status sum, = to have appeared, I appeared. So in all periods of the language:

    cum autem in jus vocatus fuerit adversarius, ni eo die finitum fuerit negotium, vadimonium ei faciendum est, id est ut promittat se certo die sisti,

    Gai. 4, 184:

    fit ut Alfenus promittat, Naevio sisti Quinctium,

    that Quinctius would be forthcoming upon Naevius's complaint, Cic. Quint. 21, 67; cf. id. ib. 8, 30 (v. infra, B.):

    testificatur, P. Quinctium non stitisse, et se stitisse,

    id. ib. 6, 25:

    quin puellam sistendam promittat (= fore ut puella sistatur in judicio),

    Liv. 3, 45, 3:

    interrogavit quisquam, in quem diem locumque vadimonium promitti juberet, et Scipio manum ad ipsam oppidi, quod obsidebatur, arcem protendens: Perendie sese sistant illo in loco,

    Gell. 7, 1, 10:

    si quis quendam in judicio sisti promiserit, in eādem causā eum debet sistere,

    Dig. 2, 11, 11:

    si servum in eādem causā sistere promiserit, et liber factus sistatur,... non recte sistitur,

    ib. 2, 9, 5:

    sed si statu liberum sisti promissum sit, in eādem causā sisti videtur, quamvis liber sistatur,

    ib. 2, 9, 6:

    cum quis in judicio sisti promiserit, neque adjecerit poenam si status non esset,

    ib. 2, 6, 4:

    si quis in judicio secundum suam promissionem non stitit,

    ib. 2, 11, 2, § 1; cf. ib. 2, 5, 1; 2, 8, 2; 2, 11, 2, § 3.—
    2.
    Vadimonium sistere, to present one's self in court, thus keeping the solemn engagement (vadimonium) made to that effect; lit., to make the vadimonium stand, i. e. effective, opp. deserere vadimonium = not to appear, to forfeit the vadimonium. The phrase does not occur in the jurists of the Pandects, the institution of the vadimonium being abolished by Marcus Aurelius. It is found in the following three places only: quid si vadimonium capite obvoluto stitisses? Cat. ap. Gell. 2, 14, 1: ut Quinctium sisti Alfenus promitteret. Venit Romam Quinctius;

    vadimonium sistit,

    Cic. Quint. 8, 30:

    ut nullum illa stiterit vadimonium sine Attico,

    Nep. Att. 9; Gai. 4, 185; cf. diem sistere under status, P. a. infra.—
    D.
    Transf., out of judicial usage, in gen., = to appear or present one's self, quasi ex vadimonio; constr. absol. or with dat. of the person entitled to demand the appearance:

    ubi tu es qui me vadatus's Veneriis vadimoniis? Sisto ego tibi me, et mihi contra itidem ted ut sistas suadeo (of a lover's appointment),

    Plaut. Curc. 1, 3, 5; so,

    tibi amatorem illum alacrem vadimonio sistam,

    produce, App. M. 9, p. 227, 14:

    nam promisimus carnufici aut talentum magnum, aut hunc hodie sistere,

    Plaut. Rud. 3, 4, 73:

    vas factus est alter ejus sistendi, ut si ille non revertisset, moriendum esset sibi,

    Cic. Off. 3, 10, 45. —
    E.
    Fana sistere, acc. to Festus anciently used, either = to place ( secure and fix places for) temples in founding a city, or to place the couches in the lectisternia:

    sistere fana, cum in urbe condendā dicitur, significat loca in oppido futurorum fanorum constituere: quamquam Antistius Labeo, in commentario XV. juris pontificii ait fana sistere esse lectisternia certis locis et diebus habere,

    Fest. p. 267 Lind. To this usage Plaut. perh. alludes:

    apud illas aedis sistendae mihi sunt sycophantiae,

    the place about that house I must make the scene of my tricks, Plaut. Trin. 4, 2, 25.—
    F.
    Sistere monumenta, etc., or sistere alone, to erect statues, etc. (= statuere; post-class. and rare;

    mostly in Tac.): ut apud Palatium effigies eorum sisteret,

    Tac. A. 15, 72:

    cum Augustus sibi templum sisti non prohibuisset,

    id. ib. 4 37:

    at Romae tropaea de Parthis arcusque sistebantur,

    id. ib. 15, 18:

    monuere ut... templum iisdem vestigiis sisteretur,

    id. H. 4, 53:

    sistere monumenta,

    Aus. Ep. 24, 55: Ast ego te... Carthaginis arce Marmoreis sistam templis (cf. histanai tina), Sil. 8, 231; v. statuo.
    II.
    Sistere = to cause what is tottering or loose to stand firm, to support or fasten; and neutr., to stand firm.
    A.
    Causative (rare;

    perh. not in class. prose) = stabilire: sucus... mobilis (dentes) sistit,

    Plin. 20, 3, 8, § 15; and trop.: hic (Marcellus) rem Romanam magno turbante tumultu Sistet (cf.: respublica stat;

    v. sto),

    Verg. A. 6, 858; cf.:

    non ita civitatem aegram esse, ut consuetis remediis sisti posset,

    Liv. 3, 20, 8 (where sisti may be impers.; v. infra, III. C.).—
    B.
    Neutr., to stand firm, to last, = stare:

    nec mortale genus, nec divum corpora sancta Exiguom possent horai sistere tempus,

    Lucr. 1, 1016: qui rem publicam sistere negat posse, nisi ad equestrem ordinem judicia referantur, Cotta ap. Cic. Verr. 2, 3, 96, § 223.—
    2.
    Neutr., to stand firm, to resist:

    nec quicquam Teucros Sustentare valet telis, aut sistere contra,

    Verg. A. 11, 873; so with dat. = resistere:

    donec Galba, inruenti turbae neque aetate neque corpore sistens, sella levaretur,

    Tac. H. 1, 35; cf. sisti = resistere, III. B. 1. f. infra.
    III.
    Sistere = to stand still, and to cause to stand still.
    A.
    Neutr. = stare (rare; in Varr., Tac., and the poets).
    a.
    To stand still:

    solstitium dictum est quod sol eo die sistere videatur,

    Varr. L. L. 5, p. 53 (Bip.):

    sistunt amnes,

    Verg. G. 1, 479:

    incurrit, errat, sistit,

    Sen. Herc. Oet. 248.—
    b.
    To remain, stop:

    Siste! Quo praeceps ruis?

    Sen. Thyest. 77; id. Oedip. 1050:

    vis tu quidem istum intra locum sistere?

    will you remain in that position? Tac. A. 4, 40.—
    c.
    Trop., to stop, not to go any farther:

    depunge, ubi sistam,

    Pers. 6, 79:

    nec in Hectore tracto sistere,

    to stop at the dragging of Hector, Stat. Achill. 1, 7.—
    d.
    To cease (dub.):

    hactenus sistat nefas' pius est,

    if his crime ceases here, he will be pious, Sen. Thyest. 744 (perh. act., to stop, end).—
    B.
    Causative (not ante-Aug.; freq. in Tac., Plin., and the poets).
    1.
    To arrest, stop, check an advancing motion.
    a.
    With gradum:

    plano sistit uterque gradum,

    arrest their steps, Prop. 5 (4), 10, 36; Verg. A. 6, 465:

    siste properantem gradum,

    Sen. Herc. Fur. 772:

    repente sistunt gradum,

    Curt. 4, 6, 14. —With pedem, Ov. R. Am. 80.—
    b.
    With fugam, to stop, stay, check, stem, arrest the flight:

    fugam foedam siste,

    Liv. 1, 12, 5:

    si periculo suo fugam sistere posset,

    id. 30, 12, 1; so Curt. 8, 14, 37; 4, 16, 2; 8, 3, 2; Tac. A. 12, 39.—
    c.
    Of vehicles, horses, etc.:

    esseda siste,

    Prop. 2, 1, 76:

    equos,

    Verg. A. 12, 355:

    quadrijugos,

    Stat. Achill. 2, 429; so id. Th. 5, 364.—
    d.
    With iter, to arrest the advance of an army, to halt:

    exercitus iter sistit,

    Tac. H. 3, 50.—
    e.
    With bellum, to halt (cf. infra, D.):

    Aquilejae sisti bellum expectarique Mucianum jubebat,

    Tac. H. 3, [p. 1712] 8.—
    f.
    Of living objects, in gen.
    (α).
    To arrest their course, make them halt:

    aegre coercitam legionem Bedriaci sistit,

    Tac. H. 2, 23:

    festinantia sistens Fata,

    staying the hurrying Fates, Stat. S. 3, 4, 24.—So, se sistere with ab, to desist from:

    non prius se ab effuso cursu sistunt,

    Liv. 6, 29, 3; hence, to arrest by wounding, i. e. to wound or kill:

    aliquem cuspide,

    Sil. 1, 382; 1, 163; so,

    cervum vulnere sistere,

    id. 2, 78.—
    (β).
    To stop a hostile attack of persons, to resist them, ward them off:

    ut non sisterent modo Sabinas legiones, sed in fugam averterent,

    Liv. 1, 37, 3:

    ibi integrae vires sistunt invehentem se jam Samnitem,

    id. 10, 14, 18:

    nec sisti vis hostium poterat,

    Curt. 5, 3, 11:

    nec sisti poterant scandentes,

    Tac. H. 3, 71; 5, 21. —
    g.
    Trop., to stop the advance of prices:

    pretia augeri in dies, nec mediocribus remediis sisti posse,

    Tac. A. 3, 52.—
    2. a.
    Of water:

    sistere aquam fluviis,

    Verg. A. 4, 489:

    amnis, siste parumper aquas,

    Ov. Am. 3, 6, 2:

    quae concita flumina sistunt,

    id. M. 7, 154:

    sistito infestum mare,

    calm, Sen. Agam. 523; cf. Ov. M. 7, 200; id. H. 6, 87; Plin. 28, 8, 29, § 118.—
    b.
    Of blood and secretions:

    (ea) quibus sistitur sanguis parari jubet,

    Tac. A. 15, 54:

    sanguinem,

    Plin. 20, 7, 25, § 59; 28, 18, 73, § 239; 27, 4, 5, § 18:

    haemorrhoidum abundantiam,

    id. 27, 4, 5, § 19:

    fluctiones,

    id. 20, 8, 27, § 71, 34, 10, 23, § 105; 35, 17, 57, § 195:

    nomas,

    id. 30, 13, 39, § 116; 24, 16, 94, § 151:

    mensis,

    id. 23, 6, 60, § 112:

    vomitiones,

    id. 20, 20, 81, § 213:

    alvum bubus,

    id. 18, 16, 42, § 143:

    alvum,

    stop the bowels, id. 23, 6, 60, § 113; 22, 25, 59, § 126; 20, 5, 18, § 37:

    ventrem,

    id. 20, 23, 96, § 256; Mart. 13, 116.—
    3.
    To arrest the motion of life, make rigid:

    ille oculos sistit,

    Stat. Th. 2, 539.—
    4.
    To end, put an end to (= finem facere alicui rei); pass., to cease:

    querelas,

    Ov. M. 7, 711:

    fletus,

    id. ib. 14, 835:

    lacrimas,

    id. F. 1, 367; 480; 6, 154:

    minas,

    id. Tr. 1, 2, 60:

    opus,

    id. H. 16 (17), 266; id. M. 3, 153:

    labores,

    id. ib. 5, 490:

    furorem,

    Stat. Th. 5, 663:

    furialem impetum,

    Sen. Med. 157; id. Agam. 203:

    pace tamen sisti bellum placet,

    Ov. M. 14, 803:

    antequam summa dies spectacula sistat,

    id. F. 4, 387:

    sitim sistere,

    to allay, id. P. 3, 1, 18:

    nec primo in limine sistit conatus scelerum,

    suppresses, Stat. S. 5, 2, 86:

    ruinas,

    to stop destruction, Plin. Pan. 50, 4:

    ventum,

    to ward off, turn the wind, id. Ep. 2, 17, 17;

    (motus terrae) non ante quadraginta dies sistuntur, = desinunt,

    Plin. 2, 82, 84, § 198.—
    5.
    Sistere with intra = to confine, keep within:

    transgresso jam Alpes Caecina, quem sisti intra Gallias posse speraverant,

    Tac. H. 2, 11:

    dum populatio lucem intra sisteretur,

    provided the raids were confined to day-time, id. A. 4, 48. —
    C.
    Impers. and trop., to arrest or avoid an impending misfortune, or to stand, i. e. to endure; generally in the form sisti non potest (more rarely: sisti potest) = it cannot be endured, a disaster cannot be avoided or met (once in Plaut.; freq. in Liv.; sometimes in Tac.; cf., in gen., Brix ad Plaut. Trin. 720; Drak. ad Liv. 3, 16, 4; Weissenb. ad Liv. 2, 29, 8; Gronov. ad Liv. 4, 12, 6; Beneke ad Just. 11, 1, 6).
    1.
    Without a subject, res or a noun of general import being understood:

    quid ego nunc agam, nisi ut clipeum ad dorsum accommodem, etc.? Non sisti potest,

    it is intolerable, Plaut. Trin. 3, 2, 94:

    totam plebem aere alieno demersam esse, nec sisti posse nisi omnibus consulatur,

    Liv. 2, 29, 8:

    si domestica seditio adiciatur, sisti non posse,

    the situation will be desperate, id. 45, 19, 3:

    si quem similem priore anno dedissent, non potuisse sisti,

    id. 3, 9, 8:

    vixque concordiā sisti videbatur,

    that the crisis could scarcely be met, even by harmonious action, id. 3, 16, 4:

    qualicunque urbis statu, manente disciplinā militari sisti potuisse,

    these evils were endurable, id. 2, 44, 10: exercitum gravi morbo affectari, nec sisti potuisse ni, etc., it would have ended in disaster, if not, etc., id. 29, 10, 1:

    qui omnes populi si pariter deficiant, sisti nullo modo posse,

    Just. 11, 1, 6 Gronov. ad loc.; cf. Liv. 3, 20, 8 supra, II. A. 1.— Rarely with a subject-clause understood: nec jam sisti poterat, and it was no longer tolerable, i. e. that Nero should disgrace himself, etc., Tac. A. 14, 14.—
    2.
    Rarely with quin, to prevent etc. (pregn., implying also the stopping of something; cf.

    supra, III. B. 1.): neque sisti potuit quin et palatium et domus et cuncta circum haurirentur (igni),

    Tac. A. 15, 39.—Hence, stătus, a, um, P. a., as attribute of nouns, occurs in several conventional phrases, as relics of archaic usage.
    A.
    Status (condictusve) dies cum hoste, in the XII. Tables, = a day of trial fixed by the judge or agreed upon with the adversary;

    esp., a peregrinus (= hostis),

    Cic. Off. 1, 12, 37. It presupposes a phrase, diem sistere, prob.=vadimonium sistere (v. supra, I. C. 2.). Such an appointment was an excuse from the most important public duties, even for soldiers from joining the army, Cinc. ap. Gell. 16, 4, 4.—

    Hence, transf.: si status condictus cum hoste intercedit dies, tamen est eundum quo imperant,

    i. e. under all circumstances we must go, Plaut. Curc. 1, 1, 5.—
    B.
    In certain phrases, appointed, fixed, regular (cf. statutus, with which it is often confounded in MSS.):

    status dies: tres in anno statos dies habere quibus, etc.,

    Liv. 39, 13, 8:

    stato loco statisque diebus,

    id. 42, 32, 2; so id. 5, 52, 2; 27, 23 fin.:

    stato lustri die,

    Sen. Troad. 781:

    status sacrificii dies,

    Flor. 1, 3, 16:

    statum tempus, statā vice, etc.: lunae defectio statis temporibus fit,

    Liv. 44, 37 init.; so id. 28, 6, 10:

    stato tempore,

    Tac. A. 12, 13; id. H. 4, 81; Plin. 11, 37, 65, § 173:

    stata tempora (partus),

    Stat. Achill. 2, 673:

    adeo in illā plagā mundus statas vices temporum mutat,

    Curt. 8, 19, 13; so id. 9, 9, 9; 5, 1, 23; so, feriae, etc.: feriae statae appellabantur quod certo statutoque die observarentur, Paul. ex Fest. p. 69 Lind.:

    stata quinquennia,

    Stat. S. 5, 3, 113:

    stata sacra or sacrificia: stata sacrificia sunt quae certis diebus fieri debent,

    Fest. p. 264 Lind.:

    proficiscuntur Aeniam ad statum sacrificium,

    Liv. 40, 4, 9; 23, 35, 3; 5, 46, 2; 39, 13, 8; Cic. Mil. 17, 45:

    solemne et statum sacrificium (al. statutum),

    id. Tusc. 1, 47, 113; so Liv. 23, 35, 3:

    stata sacra,

    Ov. F. 2, 528; Stat. Th. 1, 666:

    stata foedera,

    id. ib. 11, 380:

    status flatus,

    Sen. Ben. 4, 28:

    stati cursus siderum,

    Plin. 18, 29, 69, § 291 (different: statae stellae = fixed stars, Censor. D. N. 8, belonging to II. 2. supra): statae febres, intermittent fevers, returning regularly, Plin. 28, 27, 28, § 107.—
    C.
    Moderate, average, normal:

    inter enim pulcherrimam feminam et deformissimam media forma quaedam est, quae et a nimio pulcritudinis periculo et a summo deformitatis odio vacat, qualis a Q. Ennio perquam eleganti vocabulo stata dicitur...Ennius autem eas fere feminas ait incolumi pudicitia esse quae statā formā forent,

    Gell. 5, 11, 12 -14 (v. Enn. Trag. p. 133 Vahl.).

    Lewis & Short latin dictionary > sisto

  • 3 cōnstituō

        cōnstituō uī, ūtus, ere    [com-+statuo], to put, place, set, station: eo (Helvetios), fix their abode, Cs.: impedimenta, put away, L.: hominem ante pedes: vobis taurum ante aras, V.—To place, station, post, array, form, draw up: legionem passibus CC ab eo tumulo, Cs.: cohortes in fronte, S.: aperto litore navīs, Cs.: legiones contra hostem, Cs.: exercitum contra vos: exadversum Athenas apud Salamina classem, N.—To halt, cause to halt, stop: agmen paulisper, S.: novitate rei signa, L. —To form, constitute: legiones, Cs.: legio constituta ex veteranis. — To erect, set up, build, construct, fix, found: turrīs duas, Cs.: oppidum, Cs.: vineas ac testudines, N.: locis certis horrea, Cs.: moenia in terrā, O.: domicilium sibi Magnesiae, N.—Fig., to put, set, place: vobis ante oculos senectutem. — To prepare, make, establish, effect, constitute: amicitiam: accusationem: victoriam: ius nobis, civitati legem: iudicium de pecuniis repetundis: iudicium capitis in se.—To designate, select, assign, appoint: accusatorem: testīs: locus ab iudicibus Fausto non est constitutus, i. e. a trial: alqm apud eos regem, Cs.: legibus agrariis curatores: patronum causae: constitutus imperator belli gerundi.—To establish, set in order, organize, manage, administer, regulate, arrange, dispose: legiones, Cs.: civitates: maiestatis constituendae gratiā, S.: mores civitatis. L.: his constitutis rebus, after making these arrangements, Cs.: regnum ei, N. — To fix, appoint, determine, define, decide, decree: ad constitutam non venire diem, L.: tempus constitutumst, T.: finīs imperi singulis, S.: pretium frumento: conloquio diem, Cs.: tempus ei rei, Cs.: in hunc (diem) constitutae nuptiae, T.: tempus in posterum diem, L.: grandiorem aetatem ad consulatum: bona possessa non esse constitui: constituendi sunt qui sint in amicitiā fines.—To appoint, fix by agreement, settle, agree upon, concert: vadimonia constituta: tempore ac loco constituto, S.: die constitutā, on the day appointed, Cs.: venturum ad me domum, T.: (diem) cum legatis, Cs.: pactam et constitutam esse cum Manlio diem: cum quodam hospite Me esse, etc., T.: cum hominibus quo die praesto essent: amicae, make an appointment, Iu.: sic constituunt, such is their custom, Ta.: introire, S.: in diem tertium constituunt, S.: quid agi placeat inter se, Cs.—To determine, take a resolution, resolve: ut ante constituerat, Cs.: his constitutis rebus, having formed this resolution, Cs.: bellum cum Germanis gerere, Cs.: desciscere a rege, N.: Quaerere, V.: constitutum esse Pompeio me mittere: quid vectigalis Britannia penderet, Cs.: ut Aquini manerem: ut arbitri darentur, Cs.: optimum esse reverti, Cs.—To decide, arbitrate, judge, decree: de controversiis, Cs.: de hoc solus, N.: sententiis dictis, constituunt ut, etc., Cs.
    * * *
    constituere, constitui, constitutus V
    set up/in position, erect; place/dispose/locate; (call a) halt; plant (trees); decide/resolve; decree/ordain; appoint, post/station (troops); settle (colony); establish/create/institute; draw up, arrange/set in order; make up, form; fix

    Latin-English dictionary > cōnstituō

  • 4 cesso

    cesso, āvi, ātum, 1, v. freq. n. and a. [1. cedo]; lit., to stand back very much; hence, to be remiss in any thing, to delay, loiter, or, in gen., to cease from, stop, give over (indicating a blamable remissness; while desinere, intermittere, requiescere do not include that idea: cessat desidiosus, requiescit fessus, Don. ad Ter. Eun. 3, 1, 15. Diff. from cunctari in this, that the latter designates inaction arising from want of resolution, but cessare that which is the result of slothfulness; cf. Doed. Syn. 3, p. 300 sq.;

    class. in prose and poetry): paulum si cessassem,

    Ter. Eun. 4, 4, 5; 4, 6, 16; id. Ad. 4, 2, 49:

    si tabellarii non cessarint,

    Cic. Prov. Cons. 7, 15:

    in suo studio atque opere,

    id. Sen. 5, 13:

    ne quis in eo, quod me viderit facientem, cesset,

    Liv. 35, 35, 16; cf. id. 35, 18, 8:

    ab apparatu operum ac munitionum nihil cessatum,

    id. 21, 8, 1; 34, 16, 3; 31, 12, 2; Tac. A. 3, 28:

    quidquid apud durae cessatum est moenia Trojae,

    whatever delay there was, Verg. A. 11, 288:

    audaciā,

    to be deficient in spirit, Liv. 1, 46, 6; cf.:

    nullo umquam officio,

    id. 42, 6, 8:

    ad arma cessantes Concitet,

    Hor. C. 1, 35, 15 et saep.—So in admonitions:

    quid cessas?

    Ter. And. 5, 6, 15; Tib. 2, 2, 10:

    quid cessatis?

    Curt. 4, 16, 5:

    quor cessas?

    Ter. Ad. 4, 5, 69; cf.: cessas in vota precesque ( poet. for cessas facere vota), Tros, ait, Aenea? cessas? Verg. A. 6, 51 sq.; Tib. 3, 6, 57.— With dat. incommodi: it dies;

    ego mihi cesso,

    i. e. to my own injury, Plaut. Ps. 1, 3, 12 Lorenz ad loc.; id. Ep. 3, 2, 8:

    sed ego nunc mihi cesso, qui non umerum hunc onero pallio,

    Ter. Phorm. 5, 6, 4.—
    b.
    With inf.:

    ego hinc migrare cesso,

    Plaut. Ep. 3, 2, 6 sq.:

    numquid principio cessavit verbum docte dicere?

    id. Pers. 4, 4, 3; so,

    alloqui,

    Ter. And. 2, 2, 6; 5, 2, 4:

    adoriri,

    id. Heaut. 4, 5, 9:

    pultare ostium,

    id. ib. 3, 1, 1; id. Phorm. 2, 3, 30:

    introrumpere,

    id. Eun. 5, 5, 26:

    detrahere de nobis,

    Cic. Att. 11, 11, 2:

    mori,

    Hor. C. 3, 27, 58 et saep.—
    II.
    In gen.
    A.
    To be inactive, idle, at leisure, to do nothing:

    cur tam multos deos nihil agere et cessare patitur? cur non rebus humanis aliquos otiosos deos praeficit?

    Cic. N. D. 3, 39, 93; cf. id. ib. 1, 9, 22; id. Off. 3, 1, 1: nisi forte ego vobis cessare nunc videor;

    cum bella non gero,

    id. de Sen. 6, 18:

    et si quid cessare potes, requiesce sub umbrā,

    Verg. E. 7, 10:

    cessabimus una,

    Prop. 3 (4), 23, 15; Ov. M. 4, 37:

    cur alter fratrum cessare et ludere et ungi praeferat, etc.,

    Hor. Ep. 2, 2, 183 (cessare otiari et jucunde vivere, Schol. Crucq.); so id. ib. 1, 7, 57:

    per hibernorum tempus,

    Liv. 36, 5, 1:

    cessatum usque adhuc est: nunc porro expergiscere,

    Ter. Ad. 4, 4, 23:

    cessatum ducere curam,

    put to rest, Hor. Ep. 1, 2, 31:

    non timido, non ignavo cessare tum licuit,

    Curt. 3, 11, 5.—
    b.
    Of things, to be at rest, to rest, be still, inactive, unemployed, or unused, etc.:

    si cessare putas rerum primordia posse, Cessandoque novos rerum progignere motus,

    Lucr. 2, 80 sq.:

    quid ita cessarunt pedes?

    Phaedr. 1, 9, 5:

    et grave suspenso vomere cesset opus,

    Tib. 2, 1, 6; Ov. F. 6, 348:

    Achilles cessare in Teucros pertulit arma sua,

    Prop. 2, 8, 30:

    cur Berecyntiae Cessant flamina tibiae,

    Hor. C. 3, 19, 19:

    cessat voluntas?

    id. ib. 1, 27, 13:

    cessat ira deae,

    Liv. 29, 18, 10:

    solas sine ture relictas Praeteritae cessasse ferunt Letoïdos aras,

    i. e. remained unsought, unapproached, Ov. M. 8, 278; cf.:

    at nunc desertis cessant sacraria lucis,

    Prop. 3 (4), 13, 47; and:

    cessaturae casae,

    Ov. F. 4, 804:

    cessans honor,

    a vacant office, Suet. Caes. 76.—
    (β).
    Of land, to lie uncultivated, fallow (cf. cessatio):

    alternis idem tonsas cessare novales,

    Verg. G. 1, 71; Plin. 18, 23, 52, § 191; cf. Suet. Aug. 42.— Pass.:

    cessata arva,

    Ov. F. 4, 617.— Trop., of a barren woman, Paul. Nol. Carm. 6, 48.—
    c.
    Sometimes cessare alicui rei, like vacare alicui rei, to have leisure for something, i.e. to attend to, apply one ' s self to:

    amori,

    Prop. 1, 6, 21.—
    B.
    Rarely (prob. not ante-Aug.), not to be at hand or present, to be wanting:

    cessat voluntas? non aliā bibam Mercede,

    Hor. C. 1, 27, 13:

    augendum addendumque quod cessat,

    Quint. 2, 8, 10.—Hence,
    2.
    Judic. t. t.
    a.
    Of persons, not to appear before a tribunal, to make default:

    culpāne quis an aliquā necessitate cessasset,

    Suet. Claud. 15 (where, [p. 323] just before, absentibus; cf.

    absum, 8.): quoties delator adesse jussus cessat,

    Dig. 49, 14, 2, § 4; so ib. 47, 10, 17, § 20.—
    b.
    Of things (a process, verdict), to be invalid, null, void:

    cessat injuriarum actio,

    Dig. 47, 10, 17, § 1:

    revocatio,

    ib. 42, 8, 10, § 1:

    edictum,

    ib. 39, 1, 1:

    senatus consultum,

    ib. 14, 6, 12 et saep.—
    C.
    Also rare, in a moral view, to depart from a right way, i.e. to mistake, err:

    ut scriptor si peccat... Sic qui multum cessat,

    Hor. A. P. 357:

    oratoris perfecti illius, ex nullā parte cessantis,

    Quint. 1, 10, 4.

    Lewis & Short latin dictionary > cesso

  • 5 penna

    penna or pinna (old forms, pesna, petna, Fest. p. 205, 209 Müll.), f. [orig. different words, penna for petna; root petor pat-; Sanscr. patāmi, to fly; Gr. petomai, prop. a wing: pinna for pitna; cf. Sanscr. pitu; Gr. pitus, the pine-tree; Lat. pinus; cf.: spiculum, spina;

    prop. a sharp point or end. To a late period an effort was made to distinguish them: nec miretur (puer), cur... fiat a pinno quod est acutum, securis utrimque habens aciem bipennis, ne illorum sequatur errorem, qui, quia a pennis duabus hoc esse nomen existimant, pennas avium dici volunt,

    Quint. 1, 4, 12 Halm:

    pinnum enim antiqui acutum dicebant,

    Isid. Orig. 19, 19, 11 dub. (v. 1. pennus): pinnas murorum, pennas avium dicimus, Flav. Cap. p. 2243 P. This dictum of the old grammar we have to retain, although the distinction is neither etymologically sound nor is it always practically true; cf. bipennis, Bramb. Lat. Orthog. p. 118. In MSS. and edd. the two forms have mostly been used indiscriminately in all meanings except II. D. E. F. infra, in which pinna only is found; cf. esp. Wagn. Orth. Verg. p. 465; Rib. prol. Verg. p. 441 sq.; Corss. Ausspr. 2, p. 270 sq.], a feather on the body of a winged creature (syn. pluma).
    I.
    Lit.
    (α).
    Form penna:

    sine pennis volare haud facile est: meae alae pennas non habent,

    Plaut. Poen. 4, 2, 48:

    pennarum tuarum nitor,

    Phaedr. 1, 13, 6:

    maduere graves aspergine pennae,

    Ov. M. 4, 728.—
    (β).
    Form pinna:

    (aves) pullos pinnis fovent,

    Cic. N. D. 2, 52, 129:

    pinnarum caules omnium cavi,

    Plin. 11, 39, 34, § 97; Sen. Ep. 42, 4: ova parire solet genus pinnis condecoratum, Enn. ap. Varr. L. L. 5, § 59 Müll. (Ann. v. 10 Vahl.):

    conveniebat corvos ex albis album pinnis jactare colorem,

    Lucr. 2, 823 Munro:

    galli salaces, frequentibus pinnis,

    Varr. R. R. 3, 9, 5; Col. 8, 2, 10:

    nam his rebus plumam pinnasque emundant,

    id. ib. 9, 14, 7:

    ut statim per somnum hianti pinna in os inderetur,

    Suet. Claud. 33.—
    II.
    Transf.
    A.
    In plur.: pennae (pinnae), a wing (syn. ala).
    (α).
    Form pennae:

    age tu, sis, sine pennis vola,

    Plaut. As. 1, 1, 80:

    quatere in aëre,

    Ov. M. 4, 676:

    pennis resumptis,

    id. ib. 4, 664:

    vertere,

    to fly away, Prop. 2, 24, 22 (3, 19, 6): penna, collect. for the wings, Ov. M. 2, 376.—
    (β).
    Form pinnae:

    geminis secat aëra pinnis,

    Cic. Arat. 48 (282):

    pinnas explicare,

    Ov. Am. 2, 6, 55: o Fides alma, apta pinnis, Enn. ap. Cic. Off. 3, 29, 104 (Trag. v. 410 Vahl.): densis ales pinnis obnixa, id. ap. Prob. ad Verg. E. 6, 31 (Ann. v. 148 ib.): (aquila) praepetibus pinnis (B. and K.;

    al. pennis), Cic. poët. Div. 1, 47, 106. —Of bees: pinnis coruscant,

    Verg. G. 4, 73. —Of locusts:

    pinnarum stridor,

    Plin. 11, 29, 35, § 104.—Of gnats:

    pinnae culicis,

    Plin. 11, 2, 1, § 3.—Prov.: pinnas incidere alicui, to clip one's wings, i. e. to deprive one of power or rank, Cic. Att. 4, 2, 5; so, decisis humilis pinnis, with clipped wings, i. e. with disappointed hopes, Hor. Ep. 2, 2, 50; cf. the opp.: extendere pinnas, to spread out one's wings, i. e. to attempt great things, id. ib. 1, 20, 21.—
    b.
    Poet., a flying, flight.
    (α).
    Form penna: felicibus edita pennis, i. e. with a happy omen from the flight of birds, Prop. 3, 10 (4, 9), 11; Sil. 3, 344; Val. Fl. 1, 231.—
    (β).
    Form pinna:

    pinnā veras dare notas,

    Ov. F. 1, 448.—
    B.
    A feather on an arrow ( poet.).
    1.
    Form penna:

    per jugulum pennis tenus acta sagitta est,

    Ov. M. 6, 258.—Hence,
    2.
    Meton., an arrow ( poet.).
    (α).
    Form penna:

    cervos pennā petere,

    Val. Fl. 6, 421.—
    (β).
    Form pinna:

    olor trajectus pinnā,

    Ov. F. 2, 110.—
    C.
    In late Lat., a pen. —Form penna:

    instrumenta scribae, calamus et penna: sed calamus arboris est, penna avis,

    Isid. Orig. 6, 14.—
    D.
    A fin. —Form pinna, Plin. 9, 13, 15, § 42.—
    E.
    A pinnacle. —Form pinna:

    turres contabulantur, pinnae loricaeque ex cratibus attexuntur,

    Caes. B. G. 5, 39; 7, 72: milites Metelli... a pinnis hostis defendebant facillime funditore, Quadrig. ap. Gell. 9, 1, 1; Verg. A. 7, 159:

    templi,

    Vulg. Luc. 4, 9.—
    F.
    In mechanics.
    1.
    A float or bucket of a water-wheel.—Form pinna, Vitr. 10, 10. —
    2.
    A stop or key of a water-organ.—

    Form pinna,

    Vitr. 10, 13.

    Lewis & Short latin dictionary > penna

  • 6 pesna

    penna or pinna (old forms, pesna, petna, Fest. p. 205, 209 Müll.), f. [orig. different words, penna for petna; root petor pat-; Sanscr. patāmi, to fly; Gr. petomai, prop. a wing: pinna for pitna; cf. Sanscr. pitu; Gr. pitus, the pine-tree; Lat. pinus; cf.: spiculum, spina;

    prop. a sharp point or end. To a late period an effort was made to distinguish them: nec miretur (puer), cur... fiat a pinno quod est acutum, securis utrimque habens aciem bipennis, ne illorum sequatur errorem, qui, quia a pennis duabus hoc esse nomen existimant, pennas avium dici volunt,

    Quint. 1, 4, 12 Halm:

    pinnum enim antiqui acutum dicebant,

    Isid. Orig. 19, 19, 11 dub. (v. 1. pennus): pinnas murorum, pennas avium dicimus, Flav. Cap. p. 2243 P. This dictum of the old grammar we have to retain, although the distinction is neither etymologically sound nor is it always practically true; cf. bipennis, Bramb. Lat. Orthog. p. 118. In MSS. and edd. the two forms have mostly been used indiscriminately in all meanings except II. D. E. F. infra, in which pinna only is found; cf. esp. Wagn. Orth. Verg. p. 465; Rib. prol. Verg. p. 441 sq.; Corss. Ausspr. 2, p. 270 sq.], a feather on the body of a winged creature (syn. pluma).
    I.
    Lit.
    (α).
    Form penna:

    sine pennis volare haud facile est: meae alae pennas non habent,

    Plaut. Poen. 4, 2, 48:

    pennarum tuarum nitor,

    Phaedr. 1, 13, 6:

    maduere graves aspergine pennae,

    Ov. M. 4, 728.—
    (β).
    Form pinna:

    (aves) pullos pinnis fovent,

    Cic. N. D. 2, 52, 129:

    pinnarum caules omnium cavi,

    Plin. 11, 39, 34, § 97; Sen. Ep. 42, 4: ova parire solet genus pinnis condecoratum, Enn. ap. Varr. L. L. 5, § 59 Müll. (Ann. v. 10 Vahl.):

    conveniebat corvos ex albis album pinnis jactare colorem,

    Lucr. 2, 823 Munro:

    galli salaces, frequentibus pinnis,

    Varr. R. R. 3, 9, 5; Col. 8, 2, 10:

    nam his rebus plumam pinnasque emundant,

    id. ib. 9, 14, 7:

    ut statim per somnum hianti pinna in os inderetur,

    Suet. Claud. 33.—
    II.
    Transf.
    A.
    In plur.: pennae (pinnae), a wing (syn. ala).
    (α).
    Form pennae:

    age tu, sis, sine pennis vola,

    Plaut. As. 1, 1, 80:

    quatere in aëre,

    Ov. M. 4, 676:

    pennis resumptis,

    id. ib. 4, 664:

    vertere,

    to fly away, Prop. 2, 24, 22 (3, 19, 6): penna, collect. for the wings, Ov. M. 2, 376.—
    (β).
    Form pinnae:

    geminis secat aëra pinnis,

    Cic. Arat. 48 (282):

    pinnas explicare,

    Ov. Am. 2, 6, 55: o Fides alma, apta pinnis, Enn. ap. Cic. Off. 3, 29, 104 (Trag. v. 410 Vahl.): densis ales pinnis obnixa, id. ap. Prob. ad Verg. E. 6, 31 (Ann. v. 148 ib.): (aquila) praepetibus pinnis (B. and K.;

    al. pennis), Cic. poët. Div. 1, 47, 106. —Of bees: pinnis coruscant,

    Verg. G. 4, 73. —Of locusts:

    pinnarum stridor,

    Plin. 11, 29, 35, § 104.—Of gnats:

    pinnae culicis,

    Plin. 11, 2, 1, § 3.—Prov.: pinnas incidere alicui, to clip one's wings, i. e. to deprive one of power or rank, Cic. Att. 4, 2, 5; so, decisis humilis pinnis, with clipped wings, i. e. with disappointed hopes, Hor. Ep. 2, 2, 50; cf. the opp.: extendere pinnas, to spread out one's wings, i. e. to attempt great things, id. ib. 1, 20, 21.—
    b.
    Poet., a flying, flight.
    (α).
    Form penna: felicibus edita pennis, i. e. with a happy omen from the flight of birds, Prop. 3, 10 (4, 9), 11; Sil. 3, 344; Val. Fl. 1, 231.—
    (β).
    Form pinna:

    pinnā veras dare notas,

    Ov. F. 1, 448.—
    B.
    A feather on an arrow ( poet.).
    1.
    Form penna:

    per jugulum pennis tenus acta sagitta est,

    Ov. M. 6, 258.—Hence,
    2.
    Meton., an arrow ( poet.).
    (α).
    Form penna:

    cervos pennā petere,

    Val. Fl. 6, 421.—
    (β).
    Form pinna:

    olor trajectus pinnā,

    Ov. F. 2, 110.—
    C.
    In late Lat., a pen. —Form penna:

    instrumenta scribae, calamus et penna: sed calamus arboris est, penna avis,

    Isid. Orig. 6, 14.—
    D.
    A fin. —Form pinna, Plin. 9, 13, 15, § 42.—
    E.
    A pinnacle. —Form pinna:

    turres contabulantur, pinnae loricaeque ex cratibus attexuntur,

    Caes. B. G. 5, 39; 7, 72: milites Metelli... a pinnis hostis defendebant facillime funditore, Quadrig. ap. Gell. 9, 1, 1; Verg. A. 7, 159:

    templi,

    Vulg. Luc. 4, 9.—
    F.
    In mechanics.
    1.
    A float or bucket of a water-wheel.—Form pinna, Vitr. 10, 10. —
    2.
    A stop or key of a water-organ.—

    Form pinna,

    Vitr. 10, 13.

    Lewis & Short latin dictionary > pesna

  • 7 petna

    penna or pinna (old forms, pesna, petna, Fest. p. 205, 209 Müll.), f. [orig. different words, penna for petna; root petor pat-; Sanscr. patāmi, to fly; Gr. petomai, prop. a wing: pinna for pitna; cf. Sanscr. pitu; Gr. pitus, the pine-tree; Lat. pinus; cf.: spiculum, spina;

    prop. a sharp point or end. To a late period an effort was made to distinguish them: nec miretur (puer), cur... fiat a pinno quod est acutum, securis utrimque habens aciem bipennis, ne illorum sequatur errorem, qui, quia a pennis duabus hoc esse nomen existimant, pennas avium dici volunt,

    Quint. 1, 4, 12 Halm:

    pinnum enim antiqui acutum dicebant,

    Isid. Orig. 19, 19, 11 dub. (v. 1. pennus): pinnas murorum, pennas avium dicimus, Flav. Cap. p. 2243 P. This dictum of the old grammar we have to retain, although the distinction is neither etymologically sound nor is it always practically true; cf. bipennis, Bramb. Lat. Orthog. p. 118. In MSS. and edd. the two forms have mostly been used indiscriminately in all meanings except II. D. E. F. infra, in which pinna only is found; cf. esp. Wagn. Orth. Verg. p. 465; Rib. prol. Verg. p. 441 sq.; Corss. Ausspr. 2, p. 270 sq.], a feather on the body of a winged creature (syn. pluma).
    I.
    Lit.
    (α).
    Form penna:

    sine pennis volare haud facile est: meae alae pennas non habent,

    Plaut. Poen. 4, 2, 48:

    pennarum tuarum nitor,

    Phaedr. 1, 13, 6:

    maduere graves aspergine pennae,

    Ov. M. 4, 728.—
    (β).
    Form pinna:

    (aves) pullos pinnis fovent,

    Cic. N. D. 2, 52, 129:

    pinnarum caules omnium cavi,

    Plin. 11, 39, 34, § 97; Sen. Ep. 42, 4: ova parire solet genus pinnis condecoratum, Enn. ap. Varr. L. L. 5, § 59 Müll. (Ann. v. 10 Vahl.):

    conveniebat corvos ex albis album pinnis jactare colorem,

    Lucr. 2, 823 Munro:

    galli salaces, frequentibus pinnis,

    Varr. R. R. 3, 9, 5; Col. 8, 2, 10:

    nam his rebus plumam pinnasque emundant,

    id. ib. 9, 14, 7:

    ut statim per somnum hianti pinna in os inderetur,

    Suet. Claud. 33.—
    II.
    Transf.
    A.
    In plur.: pennae (pinnae), a wing (syn. ala).
    (α).
    Form pennae:

    age tu, sis, sine pennis vola,

    Plaut. As. 1, 1, 80:

    quatere in aëre,

    Ov. M. 4, 676:

    pennis resumptis,

    id. ib. 4, 664:

    vertere,

    to fly away, Prop. 2, 24, 22 (3, 19, 6): penna, collect. for the wings, Ov. M. 2, 376.—
    (β).
    Form pinnae:

    geminis secat aëra pinnis,

    Cic. Arat. 48 (282):

    pinnas explicare,

    Ov. Am. 2, 6, 55: o Fides alma, apta pinnis, Enn. ap. Cic. Off. 3, 29, 104 (Trag. v. 410 Vahl.): densis ales pinnis obnixa, id. ap. Prob. ad Verg. E. 6, 31 (Ann. v. 148 ib.): (aquila) praepetibus pinnis (B. and K.;

    al. pennis), Cic. poët. Div. 1, 47, 106. —Of bees: pinnis coruscant,

    Verg. G. 4, 73. —Of locusts:

    pinnarum stridor,

    Plin. 11, 29, 35, § 104.—Of gnats:

    pinnae culicis,

    Plin. 11, 2, 1, § 3.—Prov.: pinnas incidere alicui, to clip one's wings, i. e. to deprive one of power or rank, Cic. Att. 4, 2, 5; so, decisis humilis pinnis, with clipped wings, i. e. with disappointed hopes, Hor. Ep. 2, 2, 50; cf. the opp.: extendere pinnas, to spread out one's wings, i. e. to attempt great things, id. ib. 1, 20, 21.—
    b.
    Poet., a flying, flight.
    (α).
    Form penna: felicibus edita pennis, i. e. with a happy omen from the flight of birds, Prop. 3, 10 (4, 9), 11; Sil. 3, 344; Val. Fl. 1, 231.—
    (β).
    Form pinna:

    pinnā veras dare notas,

    Ov. F. 1, 448.—
    B.
    A feather on an arrow ( poet.).
    1.
    Form penna:

    per jugulum pennis tenus acta sagitta est,

    Ov. M. 6, 258.—Hence,
    2.
    Meton., an arrow ( poet.).
    (α).
    Form penna:

    cervos pennā petere,

    Val. Fl. 6, 421.—
    (β).
    Form pinna:

    olor trajectus pinnā,

    Ov. F. 2, 110.—
    C.
    In late Lat., a pen. —Form penna:

    instrumenta scribae, calamus et penna: sed calamus arboris est, penna avis,

    Isid. Orig. 6, 14.—
    D.
    A fin. —Form pinna, Plin. 9, 13, 15, § 42.—
    E.
    A pinnacle. —Form pinna:

    turres contabulantur, pinnae loricaeque ex cratibus attexuntur,

    Caes. B. G. 5, 39; 7, 72: milites Metelli... a pinnis hostis defendebant facillime funditore, Quadrig. ap. Gell. 9, 1, 1; Verg. A. 7, 159:

    templi,

    Vulg. Luc. 4, 9.—
    F.
    In mechanics.
    1.
    A float or bucket of a water-wheel.—Form pinna, Vitr. 10, 10. —
    2.
    A stop or key of a water-organ.—

    Form pinna,

    Vitr. 10, 13.

    Lewis & Short latin dictionary > petna

  • 8 reseco

    rĕ-sĕco, cŭi, ctum (resecavi, Symm. Ep. 10, 73:

    resecata,

    Eum. Grat. Act. ad Const. 11 fin.), 1, v. a., to cut loose, cut off (class.; esp. in the trop. signif.; cf. praecido).
    I.
    Lit.:

    ut linguae scalpello resectae liberarentur,

    Cic. Div. 2, 46, 96:

    os,

    id. Leg. 2, 22, 55:

    palpebras,

    id. Pis. 19, 43:

    enodes truncos,

    Verg. G. 2, 78:

    radices,

    Ov. M. 7, 264:

    longos ferro capillos,

    id. ib. 11, 182:

    de tergore partem Exiguam,

    id. ib. 8, 650:

    barba resecta,

    id. Tr. 4, 10, 58:

    alas,

    id. R. Am. 701:

    extremam partem ipsius unguis ad vivum,

    to the quick, Col. 6, 12, 3; 5, 9, 15:

    ungues,

    Val. Max. 3, 2, 15.—
    II.
    Trop., to cut off, curtail; to check, stop, restrain:

    quod aiunt, nimia resecari oportere, naturalia relinqui (shortly after, circumcidere and amputare),

    Cic. Tusc. 4, 26, 57; cf. id. ib. 4, 20, 46:

    quae resecanda erunt, non patiar ad perniciem civitatis manere,

    id. Cat. 2, 5, 11:

    libidinem,

    id. Att. 1, 18, 2:

    audacias et libidines,

    id. Verr. 2, 3, 89, § 208:

    crimina quaedam cum primā barbā,

    Juv. 8, 166:

    spatio brevi Spem longam reseces,

    Hor. C. 1, 11, 7; cf.:

    haec (dicta),

    Plin. Ep. 2, 5, 4; Juv. 8, 166:

    neque id ad vivum reseco, ut illi qui haec subtilius disserunt,

    i. e. nor do I take this in too strict a sense, Cic. Lael. 5, 18 (v. supra, I.):

    de vivo aliquid erat resecandum,

    was to be cut from the quick, id. Verr. 2, 3, 50, § 118.

    Lewis & Short latin dictionary > reseco

  • 9 saepio

    saepĭo ( sēp-), psi, ptum, īre ( pluperf. subj. saepissent, Liv. 44, 39, 3 dub.; v. Drak. ad loc.), 4, v. a. [saepes].
    I.
    Prop., to surround with a hedge, to hedge in, fence in, enclose (class.; cf. vallo).
    A.
    With abl.: VTI LOCVS ANTE EAM ARAM... STIPITIBVS ROBVSTIS SAEPIATVR, Cenot. Pisan. ap. Inscr Orell. 642; cf.:

    saeptum undique et vestitum vepribus et dumetis indagavi sepulcrum,

    Cic. Tusc. 5, 23, 64; cf. id. Rep. 1, 26, 41.—
    B.
    In simple constr.:

    dum ne per fundum saeptum facias semitam,

    Plaut. Curc. 1, 1, 36.—
    C.
    With abl. of time: pontifices negant segetem feriis saepiri debere, Col 2, 21, 2.—
    II.
    Transf.
    A. 1.
    With abl.:

    urbem moenibus,

    Cic. Sest. 42, 91:

    oppidum operibus, unitionibus,

    id. Phil. 13, 9, 20:

    castris,

    id. Fam. 15, 4, 10; cf. Liv. 5, 5, 2; 44, 39, 3:

    castra tectis parietum pro muro,

    id. 25, 25, 8:

    oculos membranis tenuissimis,

    Cic. N. D. 2, 57, 142 sq.:

    saltum plagis,

    Lucr. 5, 1251:

    feram venantum coronā,

    Verg. A. 9, 551:

    restituat legiones in locum, quo saeptae fuerunt,

    Liv. 9, 11, 3:

    Agrippam custodiā militum,

    Suet. Aug. 65 fin.:

    saepsit se tectis,

    i. e. shut himself up in his palace, Verg. A. 7, 600.—
    2.
    With acc.:

    saepsit comitium et curiam,

    Cic. Rep. 2, 17, 31:

    omnes fori aditūs,

    id. Phil. 5, 4, 9.—
    3.
    Pass. with ab:

    Albana pubes inermis ab armatis saepta,

    Liv. 1, 28, 8.—
    B.
    To cover, envelop, wrap, wrap up; with abl.:

    aliquem veste,

    Plaut. Cas. 5, 2, 40: saeptus squalidā stolā (with vestitus), Enn. ap. Non. 537, 27 sq.:

    omnia sic avido complexu cetera saepsit (sc. aether),

    Lucr. 5, 470:

    at Venus obscuro gradientes aëre saepsit,

    Verg. A. 1, 411.—
    III.
    Trop.
    A.
    To hedge up, check, impede, hinder, stop, etc.: perii, lacrimae linguam saepiunt, Afran. ap. Non. 41, 5.—
    B.
    To surround, enclose, encompass, etc.: (inventa) vestire atque ornare oratione: post memoriā saepire, to enclose them in one's memory, i. e. to get them by heart, Cic. de Or. 1, 31, 142; cf.: is se circumvestit dictis, saepit sedulo, Poët. ap. Cic. de Or. 3, 39, 158; and:

    domi teneamus eam (orbam eloquentiam) saeptam liberali custodiā,

    Cic. Brut. 96, 330; v. Jahn ad h. l.: locum omnem cogitatione (the figure taken from surrounding with toils in hunting; cf.

    II. A.),

    Cic. de Or. 2, 34, 147:

    saeptus legibus et judiciorum metu,

    surrounded, sheltered, guarded, id. Phil. 12, 10, 25; cf.:

    quibus praesidiis philosophiae saeptus sim,

    id. Fam. 16, 23; so,

    saeptus praesidiis,

    id. Rep. 1, 44, 68; id. Off. 2, 11, 39; id. Mil. 1, 2; cf.

    also: postquam omnia pudore saepta animadverterat,

    Liv. 3, 44;

    and with this cf.: (mulieres) saeptae pudicitiā agunt,

    Tac. G. 19:

    (lex) se saepit difficultate abrogationis,

    Cic. Att. 3, 23, 2:

    ut quibusdam excubiis in ore positis saepiatur,

    Gell. 1, 15, 3.

    Lewis & Short latin dictionary > saepio

  • 10 usque

    usquĕ, adv. [us- for ubs-, from ubi with locative s; and que for qued, old abl. of quis; v. Corss. Ausspr. 2, 471; 838; cf.: quisque, usquam].
    I.
    Lit., all the way to or from any limit of space, time, etc. (cf.: fine, tenus); of place, all the way, right on, without interruption, continuously, constantly.
    A.
    With prepositions.
    1.
    With ab:

    qui a fundamento mihi usque movisti mare,

    Plaut. Rud. 2, 6, 55:

    usque a mari supero Romam proficisci,

    Cic. Clu. 68, 192:

    ex omnibus spectaculis usque a Capitolio plausus excitatus,

    id. Sest. 58, 124:

    usque a rubro mari,

    Nep. Hann. 2, 1.— Poet.:

    Dardaniam Siculo prospexit ab usque Pachyno,

    Verg. A. 7, 289 (sometimes as one word, v. abusque).—
    2.
    With ex:

    usque ex ultimā Syriā atque Aegypto navigare,

    Cic. Verr. 2, 5, 60, § 157. —
    3.
    With ad:

    usque a Dianio ad Sinopen navigaverunt,

    Cic. Verr. 2, 1, 34, § 87:

    ab imis unguibus usque ad verticem summum,

    id. Rosc. Com. 7, 20:

    usque ad Iconium,

    id. Fam. 3, 8, 4:

    ab Atticā ad Thessaliam usque,

    Plin. 4, 12, 21, § 63:

    usque ad Numantiam misit,

    Cic. Dejot. 7, 19:

    usque ad castra hostium accessit,

    Caes. B. G. 1, 51 ( poet. and post-Aug. ad usque; often as one word, v. adusque).—
    4.
    With in and acc.:

    cum ad eum usque in Pamphyliam legatos misissent,

    Cic. Imp. Pomp. 12, 35:

    portūs usque in sinūs oppidis et ad urbis crepidines infusi,

    id. Rep. 3, 31, 43.—
    5.
    With trans:

    trans Alpes usque transfertur,

    Cic. Quint. 3, 12.—
    6.
    With sub and acc.:

    admōrunt oculis usque sub ora faces,

    Ov. Ib. 240 (236).—
    B.
    With adverbs of place:

    quod eos usque istinc exauditos putem,

    Cic. Att. 1, 14, 4.—
    2.
    Esp., with quaque (less correctly as one word, usquequaque; v. II. A. 3. e. and II. B. 3. infra), everywhere: non usque quaque idoneum invenias locum, ubi, etc., Afran. ap. Non. p. 518, 6 (Com. Rel. v. 198 Rib.):

    immo vero, quom usquequaque umbra'st, tamen Sol semper hic est,

    Plaut. Most. 3, 2, 79:

    mari terrāque illas usque quaque quaeritat,

    id. Poen. prol. 105:

    aut undique religionem tolle, aut usque quaque conserva,

    Cic. Phil. 2, 43, 110:

    effugere non est, Flacce, basiatores. Instant... occurrunt, et hinc et illinc, usquequaque, quacunque,

    Mart. 11, 98, 3; cf.:

    QVAQVE VSQVE,

    Inscr. Grut. 611, 13.—
    C.
    With acc. of the place whither, all the way to, as far as, to.
    1.
    With names of towns (class.; acc. to Reisig. Vorles. p. 216, usque ad Numantiam means all the way to the town, i. e. to its walls or gates: usque Numantiam, all the way to or into it, implying entrance of the town; cf.

    the passages cited infra): theatrum ita resonans, ut usque Romam significationes vocesque referantur,

    Cic. Q. Fr. 1, 1, 14, § 42:

    Miletum usque? obsecro,

    Ter. Ad. 4, 5, 21.—
    2.
    With other names than those of towns (post-Aug.):

    ab hac (sc. Siciliā) Cretam usque Siculum (mare) vocat,

    Plin. 3, 5, 10, § 75:

    imperium usque extremos Orientis terminos prolatum,

    Just. 7, 1, 4:

    terminos usque Libyae,

    id. 1, 1, 5:

    ab Atticā Thessaliam usque,

    Plin. 4, 12, 21, § 63:

    ab eo usque Jovem,

    id. 2, 22, 20, § 84:

    horrendus ab astris Descendit vos usque fragor,

    Stat. Th. 11, 89.—
    II.
    Meton.
    A.
    Of time, all the time, continually, perpetually, all the while from or to a period, as long or as far as, until.
    1.
    With prepositions.
    a.
    With ab:

    mihi magna cum eo jam inde usque a pueritiā Fuit semper familiaritas,

    Ter. Heaut. 1, 2, 9:

    primus esses memoriter Progeniem nostram usque ab avo proferens,

    id. Phorm. 2, 3, 48:

    augures omnes usque a Romulo,

    Cic. Vatin. 8, 20:

    opinio jam usque ab heroicis ducta temporibus,

    from as far back as the heroic ages, id. Div. 1, 1, 1:

    usque a Thale Milesio,

    id. N. D. 1, 33, 91:

    bona paterna et avita et usque a nobis repetita,

    id. Cael. 14, 34.—
    b.
    With ad:

    usque a mane ad vesperum,

    Plaut. Am. 1, 1, 97:

    a mane ad noctem usque in foro dego diem,

    id. Most. 3, 1, 3:

    inde usque ad diurnam stellam crastinam potabimus,

    id. Men. 1, 2, 62; cf. Cic. Rep. 1, 16, 25:

    ille nihil difficilius esse dicebat, quam amicitiam usque ad extremum vitae diem permanere,

    id. Lael. 10, 33:

    deinceps retro usque ad Romulum,

    as far as, up to, id. Rep. 1, 37, 58.—
    2.
    With acc. (post-Aug.):

    paucae, aegre se defen dentes, usque tempora Alexandri Magni duraverunt,

    Just. 2, 4, 32:

    a rege Romulo usque Caesarem Augustum,

    Flor. 1, prooem. 1 (al. usque in).—
    3.
    With adverbs.
    a.
    With inde:

    pueritiae memoriam recordari ultimam, inde usque repetens, etc.,

    Cic. Arch. 1, 1.—
    b.
    With antehac:

    ut animus in spe usque antehac attentus fuit, Ita, etc.,

    Ter. And. 2, 1, 3.—
    c.
    With adhuc:

    quod occultatum'st usque adhuc nunc non potest,

    Plaut. Aul. 2, 3, 10:

    qui me tam leni passus animost usque adhuc facere, etc.,

    Ter. And. 1, 5, 27:

    cessatum usque adhuc est,

    until now, hitherto, id. Ad. 4, 4, 23:

    qui mos usque adhuc est retentus,

    Cic. Rep. 2, 20, 35:

    usque adhuc certe animum meum probastis,

    Suet. Dom. 18; v. adhuc, II. A.—
    d.
    With eo:

    tamen usque eo se tenuit, quoad, etc.,

    Cic. Dejot. 4, 11:

    usque eo animadverti eum jocari,

    id. Rosc. Am. 22, 60; v. 2. eo, II. C.—
    e.
    With quaque, continually, always:

    Chrusalus mihi usque quaque loquitur nec recte,

    Plaut. Bacch. 4, 4, 83: usque quaque sapere oportet, Poët. ap. Cic. Fam. 7, 16, 1; so,

    usque quaque,

    Cat. 39, 2; Plin. Ep. 7, 20, 2; 1, 7, 5; Gell. 16, 3, 1:

    usquequaque, de hoc cum dicemus,

    whenever, Cic. Att. 4, 9, 1.—

    Opp. nusquam: atque hoc non alienum est, quod ad multa pertineat, ne aut nusquam aut usquequaque dicatur, hic admonere,

    Cic. Inv. 2, 21, 63.—
    f.
    With dum:

    usque dum regnum optinebit Juppiter,

    Plaut. Men. 5, 1, 28: conplebo familiam adeo usque satietatem dum capiet pater, id. Am. 1, 2, 9:

    usque id egi dudum, dum loquitur pater,

    Ter. Heaut. 5, 2, 30; Cato, R. R. 156:

    mihi quidem usque curae erit, quid agas, dum, quid egeris, sciero,

    Cic. Fam. 12, 19, 3; id. Verr. 2, 1, 5, § 12; 2, 1, 6, § 16; Hor. C. 3, 30, 7; cf. dum, I. B. 1. b. —
    g.
    With interea:

    nam usque dum ille vitam colet Inopem... Interea usque illi de me supplicium dabo,

    Ter. Heaut. 1, 1, 84 sqq.—
    h.
    With donec:

    ibo odorans quasi canis venaticus Usque donec persecutus volpem ero vestigiis,

    Plaut. Mil. 2, 2, 114. —
    k.
    With quoad:

    usque illum, quoad ei nuntiatum esset consules descendisse, omnibus exclusis commentatum, etc.,

    Cic. Brut. 22, 87:

    dandum ordeum, usque quoad erunt lactentes,

    Varr. R. R. 2, 7, 12.—
    1.
    With adeo:

    usque adeo in periculo fuisse, quoad, etc.,

    Cic. Sest. 38, 82; cf. Cato, R. R. 67:

    instare usque adeo, donec se adjurat,

    Plaut. Cist. 2, 3, 40; id. Rud. 3, 5, 32: usque adeo, dum, C. Gracch. ap. Gell. 10, 3, 5; cf. Plaut. Am. 1, 2, 10 sub f. supra.—
    m.
    With nunc (post-class.):

    nunc usque,

    to this day, Amm. 14, 2, 12:

    usque nunc,

    Hier. Ep. 3, 87.—
    B.
    In other relations.
    1.
    Of extent or degree, even to, quite up to, or as far as.
    a.
    Absol.:

    ego vapulando, ille verberando, usque ambo defessi sumus,

    Ter. Ad. 2, 2, 5 Fleck. (al. verberando usque, ambo:

    incerta est distinctio, Don. ad loc.): poenasque dedit usque superque (= usque eo quod satis esset),

    Hor. S. 1, 2, 65.—
    b.
    With ad:

    usque ad ravim poscam,

    Plaut. Aul. 2, 5, 10:

    usque ad necem,

    Ter. And. 1, 2, 28:

    hoc malum usque ad bestias perveniat,

    Cic. Rep. 1, 43, 67:

    usque ad eum finem, dum, etc.,

    id. Verr. 1, 6, 16; v. dum: assenserunt consules designati, omnes etiam consulares usque ad Pompeium, up to, i. e. except Pompey, Plin. Ep. 2, 11, 20.—
    c.
    With adeo:

    undique totis Usque adeo turbatur agris,

    to so great an extent, Verg. E. 1, 12.—
    d.
    With terminal adverbs:

    Anco regi familiaris est factus (sc. L. Tarquinius) usque eo, ut, etc.,

    Cic. Rep. 2, 20, 35; v. eo, under is fin.:

    usque quo non vis subici mihi?

    how long? Vulg. Exod. 10, 3; cf. quousque.—
    2.
    Right on, always, without stop, continuously, constantly, incessantly: Ep. Ne abeas, priusquam ego ad te venero. Ap. Usque opperiar, Plaut. Ep. 2, 2, 122:

    Ctesipho me pugnis miserum Usque occidit,

    Ter. Ad. 4, 2, 20:

    an usque In nostrum jacies verba superba caput?

    Prop. 2, 8, 16:

    cantantes licet usque, minus via laedit, eamus,

    Verg. E. 9, 64; cf.:

    nec vidisse semel satis est, juvat usque morari,

    id. A. 6, 487:

    naturam expelles furcā, tamen usque recurret,

    Hor. Ep. 1, 10, 24.—Repeated:

    allatres licet usque nos et usque,

    Mart. 5, 60, 1:

    ergo, qui prius usque et usque et usque Furum scindere podices solebam,

    Auct. Priap. 78.—
    3.
    Esp.: usque quāque (less correctly as one word, usquequaque), in every thing, on every occasion:

    nolite usque quaque idem quaerere,

    Cic. Verr. 2, 5, 5, § 10:

    an hoc usque quaque, aliter in vitā?

    id. Fin. 5, 30, 91 Madv. ad loc.:

    et id usquequaque quantum sit appareat,

    in each particular, id. Or. 22, 73; Plin. Ep. 7, 12, 5:

    religionum usque quaque contemptor, praeter unius Deae Syriae,

    Suet. Ner. 56 init.

    Lewis & Short latin dictionary > usque

См. также в других словарях:

  • Stop Looking! This is the place! — (Вашингтон,США) Категория отеля: Адрес: 1731 R Street. North West …   Каталог отелей

  • This Land Is Your Land — Song by Woody Guthrie Published 1945 Recorded 1944 Genre Folk Writer …   Wikipedia

  • This Will Destroy You — performing at Fun Fun Fun Fest in November 2009. Background information Origin San Marcos, Texas …   Wikipedia

  • stop by (something) — ˌstop ˈby (sth) derived to make a short visit somewhere • I ll stop by this evening for a chat. • Could you stop by the store on the way home for some bread? Main entry: ↑stopderived …   Useful english dictionary

  • This I Promise You — «This I Promise You» Sencillo de N Sync del álbum No Strings Attached Publicación 12 de septiembre 2000 Formato CD single Grabación 1999 Género(s) pop/ …   Wikipedia Español

  • stop — stop1 W1S1 [stɔp US sta:p] v past tense and past participle stopped present participle stopping ▬▬▬▬▬▬▬ 1¦(not move)¦ 2¦(not continue)¦ 3¦(pause)¦ 4¦(prevent)¦ 5¦(stay)¦ 6 will/would stop at nothing (to do something) 7 stop short of (doing)… …   Dictionary of contemporary English

  • Stop & Shop — Infobox Company company name = The Stop Shop Supermarket Company company company type = Retail foundation = 1914 founder = The Rabinovitz family location city = Quincy, Massachusetts [ [http://www.stopandshop.com/about/news/press 071607.htm Stop… …   Wikipedia

  • stop — 1 verb stopped, stopping 1 NOT MOVE OR CONTINUE (I, T) to no longer move or continue to do something, or to make someone or something do this: Stop, thief! | stop sth: Apply pressure to stop the bleeding. | You ll have to stop the generator, it s …   Longman dictionary of contemporary English

  • stop on a dime — in. to stop immediately. □ This thing will stop on a dime. □ Imagine a bus that could stop on a dime …   Dictionary of American slang and colloquial expressions

  • This I Promise You — Infobox Single Name = This I Promise You Artist = N Sync from Album = No Strings Attached Released = October 10, 2000 Format = CD Single Recorded = 1999 Genre = Pop, R B Length = Album Version 4:44 Radio Version 4:28 Spanish Version 4:31 Label =… …   Wikipedia

  • this minute — AT ONCE, immediately, directly, this second, instantly, straight away, right away/now, forthwith; informal pronto, straight off, right off, toot sweet; archaic straight. → minute * * * this minute (or this very minute) informal at once; …   Useful english dictionary

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»